زیان های طرح های سفارشی!
سید ابوالقاسم موسوی
مدیر مسوول
معیارپرس – یکی از آسیب هایی که در برنامه های اجرا شده طی این سال ها وجود داشته و اکنون اثرات زیانبار خود را نشان می دهد ، در واقع ؛ تنظیم ، تدوین و انجام پروژه هایی است که عموما بر مبنای نیازهای کلان و استراتژیک سرزمینی نبوده و”کش و واکش” های صاحبان قدرت در اجرای آن برنامه ها در مناطق مختلف دخیل ،و حقیقتا ، عمدتا سفارشی بوده است!
چه بسیار تاسیس کارخانه های آب بر در مناطق کم آب که اکنون معضلات بسیار برای سرزمین ایجاد کرده است و چه بسیار سدهایی که برای انباشت آب ساخته شد و در حال حاضر آب آن ها هدیه به آفتاب می شود و در افزایش بهره وری در کشاورزی نقشی ندارند!
اکنون زیان های اجرای چنین برنامه هایی که سرمایه ملی را به خاطر منافع منطقه ای هدر داده به حدی است که صدای تصمیم گیران را نیز درآورده است!
توجه به نکاتی از سخنان رییس مجلس شورای اسلامی درمراسم بهره برداری از فرودگاه گناباد موید این مدعاست: “اگر در اقصی نقاط کشور هر کسی فقط به شهر و مرکز استان خود فکر کند هیچ وقت نمی‌توان به پیشرفت دست یافت چنان که طرحی نظیر فرودگاه گناباد که باید حداکثر در بازه زمانی سه ساله افتتاح می‌شد ۳۰ سال زمان برد.
او افزود: با خیلی از فرودگاه‌هایی که در کشور ساخته می‌شود موافق نیستم، اما ساخت این فرودگاه از دید موضوعات بحران‌های طبیعی برای کشور مناسب و ضروری بود و بدون شک این فرودگاه به توسعه و پیشرفت این منطقه و شهرستان‌های اطراف کمک می‌کند”.
وی همچنین بیان کرد : “افراد چقدر فرصت برای شغل و مسکن دارند؟ نباید بگذاریم پروژه‌ها زمان‌بر شود، ۱۵ هزار کیلومتر راه آهن داریم و ۴ هزار کیلومتر راه، اما هیچ استفاده مفیدی از آن نمی‌کنیم و تنها هزینه نگهداری می‌پردازیم اگر این ۴ هزار کیلومتر در یک مسیر مانند کریدور شمال جنوب و چابهار به سرخس دو خطه شود زمان کمتر مصرف می‌شود”.
در واقع معنای دیگر این سخنان این هست که اجرای بسیاری از طرح ها ضرورتی نداشته و در مسیر همان “کش وواکش” های صاحبان قدرت صورت گرفته و اغلب نیز نتایجی جز تباه کردن سرمایه های ملی نداشته است.
جالب این که در همان زمان که رییس مجلس اشاره به یک آسیب جدی در زمینه اجرای طرح های توسعه می کند ، رییس سازمان منابع طبیعی وآبخیزداری –گر چه با غلو ، ولی به واقع به درستی ، تصریح می کند:
“کشور ما پنچمین کشور جهان در دارا بودن منابع طبیعی است، الان کشور ما در عدم استفاده از منابع طبیعی خود از رتبه های اول جهان است، علی‌رغم دارا بودن این سرمایه های خدادادی در واقع نیاز به تغییر نگاه و حکمرانی داریم. در موضوع آب اگر دقت کنیم با توجه به آمارهای وزارت نیرو که میزان متوسط مصرف آب شرب هر ایرانی را اعلام کرده است و همچنین میزان آبی که بعد از بارش‌ها در کشور می‌ماند و مرکز پژوهش های مجلس آن را نیز اعلام کرده است، اگر آب صنعت و کشاورزی و مابقی مصارف را در نظر نگیریم و فرض را بر این بگذاریم که آب موجود در کشور فقط صرف آب شرب شود، با میزان آبی که از بارش‌ها در کشور می‌ماند می‌توان آب شرب ۲ میلیارد نفر را تامین کرد. ۱۱ اقلیم از ۱۳ اقلیم جهان در ایران وجود دارد به همین دلیل اگر دور تا دور کشور را دیوار هم بکشند و با جای دیگری ارتباط نداشته باشیم باز هم می‌توانیم امور کشور را پیش ببریم”.
این ادعا در حالی قابل انجام خواهد بود که آن ایراد مطرح شده از سوی رییس مجلس در میان دولتمردان رایج نمی بود یا از این پس زایل شود و در یک فضای شفاف طرح ها تدوین و اجرا شود و صد البته زیر نظارت کامل جامعه و نمایندگان عرفی آن یعنی مطبوعات هم قرار گیرد!