تولید بلای جان قاچاق!

سید ابوالقاسم موسوی

مدیر مسوول

معیارپرس – این روزها دو موضوع در بخش اقتصاد کشور عمده شده است؛ یکی توجه به تولید و افزایش آن و دیگر مبارزه با قاچاق که در ظاهر بلای جان تولید است.
از آنچه در رسانه‌ها منعکس شده انتظار کارشناسان این است که پیگیری‌ها از مرحله تسکینی و شعار فراتر برود و کارهایی که ضرورتا به افزایش تولید می‌انجامد و تب قاچاق را نیز پایین می‌آورد، مد نظر مجریان قرار گیرد. در واقع مردم می‌خواهند که مسوولان مربوطه بیش از آن که به گفتار درمانی بپردازند، تصمیماتی که به تولید جان تازه و شتاب مطلوب می‌دهد را اعلام کنند و نیز در زمینه قاچاق کالا از راه‌حل‌های کارشناسی شده در مسیر کاهش عطش به تهیه کالای خارجی بهره ببرند. این دوبه نحوی لازم و ملزوم یکدیگر هستند یعنی اگر تولید داخلی افزایش یابد، و هم از لحاظ کیفیت و هم از نظر قیمت قابل رقابت با کالای خارجی باشد، خود به خود تشنگی مصرف کنند با استفاده از محصول ایرانی از میان خواهد رفت و رغبتی به کالای خارجی نشان نمی‌دهد.
در مورد کالای قاچاق این نکته گفتنی است که در قبل از انقلاب مقوله‌ای به نام قاچاق تنها در مورد مواد ممنوعه مخدر بکار برده می‌شد چرا که در کنار تولیدات ضعیف داخلی، بهترین محصولات خارجی از مسیرهای قانونی وارد کشور می‌شد و در دسترس مصرف‌کننده قرار می‌گرفت.
تصمیمات مسوولان برای مبارزه با پخته‌خواری محصولات دیگران — که امری بجا و ملی بود — منجر به قطع واردات بی‌رویه شد لیکن در همان زمان نیز تصمیمی فراتر از تشویق کلامی برای افزایش تولید عرضه نشد. و بعدها هم که تصمیم‌گیران با مجوز واردات محصولات ضروری موافقت کردند در این مسیر هم بلای مهلک رانت خواری و هم کاهش کیفیت محصولات وارداتی از سویی تولید داخلی را نابود ساخت و از سوی دیگر مصرف‌کننده را از محصول وارداتی رسمی ناامید نمود و لاجرم میدان برای قاچاق کالا گسترده‌تر شد.
این نکته نیز گفتنی است که؛ انقلابی که می‌بایستی در همان آغاز در بخش تولید اتفاق می‌افتاد، با اتخاذ تصمیمات مقطعی، جامه‌ی عمل نپوشید و همچنان بخش تولید ضعیف و وابسته به مواد اولیه خارجی باقی ماند. البته یادآوری این نکته لازم است که دربخش هایی مسیر تولید هموار شد و نیازهایی از این بخش در داخل برآورده می‌شد ولی در کل تولید همچنان در چنبره مقررات دست و پاگیر باقی ماند.
این امری بدیهی است که سرمایه به جایی می‌رود که هم امنیت و هم زمینه تکثیر داشته باشد. این که با همه اقدامات پیشگیرانه قانونی، قاچاق کالا همچنان در حال جولان است و با همه تشویق‌های زبانی، تولید در حال درجازدن؛ آن هست که؛ ما نتوانسته‌ایم از یک سو زمینه سرمایه‌گذاری در تولید را در عمل فراهم کنیم و از سوی دیگر نیز، نتوانسته‌ایم که زمینه سودآوری در قاچاق کالا را از میان برداریم.
ما همچنان در کویر سوزان بی‌عملی برای یک انقلاب صنعتی که هیچ مزاحمی در مسیر تولید و تولیدکننده وجود نداشته باشد، سرگردانیم!