حسینیه ومدرسه شوکتیه
تکه ای ازمن ، تکه ای اززمین
مریم سادات موسوی
دیدنی های خراسان جنوبی
سرزمین کویری ایران
اگر از یک اهل سفر ، سراغ یک مقصد کمترشناخته‌شده و بکر را بگیرید ، قطعا خراسان جنوبی یکی از اولین جواب‌ها است. بازدید از جاهای دیدنی خراسان جنوبی برای هر گردشگری ، تجربه لذت‌بخشی خواهد بود. فرقی نمی‌کند که به کویر علاقه دارید یا محیطِ آباد و سرسبز ، علاقه‌مند به تاریخ هستید یا طبیعت‌گردی ؛ در هر حال ، خراسان جنوبی با دیدنی‌های متنوع و بی‌مانندش از شما به بهترین شکل استقبال می‌کند.
خراسان جنوبی کجاست؟
حدود ۲۰ سال است که خراسان جنوبی به‌عنوان یک استان مستقل وارد تقسیمات کشوری شده و استانی مرزی با مرکزیت شهر بیرجند است. خراسان جنوبی سومین استان پهناور ایران به حساب می‌آید ؛ همچنین جالب است بگوییم به‌عنوان پایتخت عناب و زعفران شناخته می‌شود و بخش عمده آن در مناطق خشک و کویری قرار دارد. از همین رو ، فصل تابستان برای سفر به این منطقه ، زمان چندان مناسبی محسوب نمی باشد و بهار و پاییز فصل‌های مناسب‌تری هستند ؛ ضمن این که در پاییز ، امکان مشاهده برداشت زعفران هم در قائن و باقی شهرهای این استان برای گردشگران وجود دارد.
وجود آثار تاریخی متعدد در شهرهای استان خراسان جنوبی ، نشان از پیشینه تاریخی و قدیمی این استان دارد. اگرچه کاوش‌های باستان‌شناسی در خراسان جنوبی از حیات چندهزارساله تمدن بشر در این منطقه حکایت دارد ، ولی عمده آثار باستانی مربوط به دوران ساسانیان و بعد از آن است. این منطقه همواره از اهمیت تاریخی و سیاسی زیادی برخوردار بوده است و سفر به آن ، برای هر ایرانگرد علاقه‌مند به تاریخ و طبیعت ، سرشار از جذابیت خواهد بود.
خراسان جنوبی پر است از جاهای دیدنی ناشناخته و بکر. تنها کافی است تا چمدان را ببندید و راهی این استان شوید. حتی اگر اطلاعات زیادی هم درباره خراسان جنوبی نداشته باشید، مطمئن باشید که با مجموعه گسترده‌ای از دیدنی‌های طبیعی و تاریخی غافلگیرتان می‌کند و سفری به‌یادماندنی را برای شما به ارمغان می‌آورد. با ما تا پایان این بخش همراه باشید تا با جاهای دیدنی خراسان جنوبی بیشتر آشنا شویم.
حسینیه و مدرسه شوکتیه
این مدرسه در قسمت تاریخی شهر بیرجند قرار دارد.مدرسه ای بزرگ که در دو طبقه و به سبک معماری کویری ساخته شده.این مدرسه بعد از داروالفنون و مدرسه رشیدیه تبریز سومین مدرسه به شیوه جدید بعد از مکتب خانه هاست. در طبقه دوم موزه مدرسه قرار دارد و کارنامه و عکس ها و نام ها و نشان های افراد بزرگی که در این مدرسه درس خواندن را میتوانید ببینید.در این مدرسه(حسینیه )در ایامی خاصی مراسمات مذهبی برگزار می شود.
آموزش به شیوه‌ی جدید
می‌گویند شوکتیه از اولین مدارس ایران است به شیوه‌ی جدید که با مکتب‌خانه متفاوت هست. انگار این ساختمان در ابتدا کاربری حسینیه داشته اما در دوره‌ی محمدابراهیم‌خان علم به مدرسه تغییر پیدا کردهبود. می‌گویند آیت‌الله هادی هادوی که از علمای دوره‌ی خودش بوده با فرستادن پسرش به این مدرسه باعث شد نگاه مردم تغییر کند.
مدرسه شوکتیه بیرجند
مدرسه شوکتیه در بافت تاریخی شهربیرجند یک مدرسه به شیوه آموزشی جدید در ایران بوده که بعد از دارالفنون و رشدیه در رتبه سوم قرار گرفته.کاربری اولیه بنا حسینیه بوده ودر حال حاضر هم به عنوان حسینیه استفاده می شود. طراحی این مدرسه با الگوی بناهای کویری به صورت حیاط مرکزی و حجره و ایوان هایی دورتادور حیاط انجام شده و تمام عناصر مختص به این معماری مثل سردر ورودی تزیین شده است و هشتی و دالان، ایوان و شاه نشین دارد. از عناصر ویژه بنا کلاه فرنگی برروی تالار اصلی مدرسه است که از بیرون بنا جلوه زیبایی دارد و علامت شاخصه مدرسه شوکتیه است.
حجره ها و رواق های دور حیاط در دوطبقه است که طبقه دوم هر کدام به سه قوس تقسیم شده و باعث ایجاد تنوع و زیبایی فضا شده. مصالح استفاده شده خشت و گل و تزیینات از آجر و گچبری است. کف حیاط با آجر فرش شده است.
شوکت الملک تحت تاثیر اقدام حسنه امیر کبیر مبنی بر تاسیس مدرسه عالی دارالفنون ، در سال ۱۲۸۵ شمسی در محل حسینیه شوکتیه که برای برگزاری مراسم عزاداری توسط برادرش امیر اسماعیل خان در سال ۱۲۷۳ شمسی ساخته شده بود اقدام به تاسیس مدرسه شوکتیه نمود. برای مدیریت و تاسیس مدرسه شوکتیه بیرجند از دو نفر افراد فاضل کاشان به اسامی میرزا احمد نراقی و شیخ احمد سلیمانی نراقی و برای تدریس دروس فرانسه و انگلیسی و ریاضیات از سه نفر تبعه فرانسه ، انگلستان و هندوستان دعوت به عمل آمد . ساختمان مدرسه شوکتیه به دست استادان و معماران یزدی در دو طبقه با ایوانی بزرگ و اعجاب انگیز و دالان ها ، اتاق های متعدد ، حوضخانه ، هشتی و سر درب ورودی ساخته شده است .
این مدرسه بزرگترین حسینیه و تکیه بیرجند بوده است و امروزنیز از مدرسه شوکتیه به عنوان حسینیه و برای بر گزاری مراسم مذهبی در ماه محرم صفر استفاده می شود که در محرم تعزیه در آن برگزار می کنند . مدرسه شوکتیه جزو آثار ملی کشور به ثبت رسیده است
روستای تاریخی اصفاک
اصفاک، روستایی تاریخی در شهرستان بشرویه واقع در استان خراسان جنوبی است. روستای اصفاک در فاصله ۳۰ کیلومتری شهر بشرویه و ۳۰۰ کیلومتری شهر بیرجند (مرکز استان) قرار گرفته است. قروتی، بلغور پلو و کشک سالاری از غذا های محلی این منطقه به حساب می آیند. اصفاک جزو مناطق با پوشش گیاهی کویری است که از جمله آن می توان به درمنه، اسکمبیل، بادام کوهی و زیره اشاره کرد.
جاذبه های گردشگری روستای اصفاک بشرویه
از جمله جاذبه های گردشگری نزدیک به روستای اصفاک می توان به مسجد جامع میان ده، خانه قدیمی مستوفی، کویر بشرویه، مسجد جامع رقه، کال جنی، باغ جنی، موزه خصوصی بشرویه، رباط و کاروانسرای اصفاک، رباط نیگنان، آب انبار میان ده و قلعه دختر اشاره کرد. همه این جاذبه های تاریخی و طبیعی، اصفاک را به روستایی گردشگری تبدیل کرده است و مسافران زیادی را به سمت خود کشانده است.
کاروانسرای اصفاک
این کاروانسرا که در روستای اصفاک قرار گرفته است یکی از بناهای ساخته شده در دوران صفویه است که قدمت آن به بیش از ۴۰۰ سال می رسد. از زیبایی های این بنا می توان به گنبد های بزرگ و زیبای آن اشاره کرد که به طرز هنرمندانه ای ساخته شده است. آرامش این مکان باعث شده است گردشگران زیادی برای استراحت و فرار از هیاهوی شهری به این روستا سفر کنند.
باغ خان
این بنا، از بناهای ساخته شده در دوره قاجاریه است که در فاصله ۲۹ کیلومتری روستای اصفاک قرار گرفته است. خشت خام و گل مصالح اصلی این بنا است. همچنین در باغ خان بادگیری بزرگ وجود دارد که هوای خنک و تازه را به داخل این بنا هدایت می کند.
بهترین فصل سفر به روستای اصفاک
اصفاک به توجه به کویری بودن دارای تابستان هایی گرم و طاقت فرسا است بنابراین بهترین فصل سفر به این روستا در فصل پاییز و بهار است.