کاروانسرای کالمرد
تکه ای ازمن ، تکه ای اززمین
مریم سادات موسوی
دیدنی های خراسان جنوبی
سرزمین کویری ایران
اگر از یک اهل سفر ، سراغ یک مقصد کمترشناخته‌شده و بکر را بگیرید ، قطعا خراسان جنوبی یکی از اولین جواب‌ها است. بازدید از جاهای دیدنی خراسان جنوبی برای هر گردشگری ، تجربه لذت‌بخشی خواهد بود. فرقی نمی‌کند که به کویر علاقه دارید یا محیطِ آباد و سرسبز ، علاقه‌مند به تاریخ هستید یا طبیعت‌گردی ؛ در هر حال ، خراسان جنوبی با دیدنی‌های متنوع و بی‌مانندش از شما به بهترین شکل استقبال می‌کند.
خراسان جنوبی کجاست؟
حدود ۲۰ سال است که خراسان جنوبی به‌عنوان یک استان مستقل وارد تقسیمات کشوری شده و استانی مرزی با مرکزیت شهر بیرجند است. خراسان جنوبی سومین استان پهناور ایران به حساب می‌آید ؛ همچنین جالب است بگوییم به‌عنوان پایتخت عناب و زعفران شناخته می‌شود و بخش عمده آن در مناطق خشک و کویری قرار دارد. از همین رو ، فصل تابستان برای سفر به این منطقه ، زمان چندان مناسبی محسوب نمی باشد و بهار و پاییز فصل‌های مناسب‌تری هستند ؛ ضمن این که در پاییز ، امکان مشاهده برداشت زعفران هم در قائن و باقی شهرهای این استان برای گردشگران وجود دارد.
وجود آثار تاریخی متعدد در شهرهای استان خراسان جنوبی ، نشان از پیشینه تاریخی و قدیمی این استان دارد. اگرچه کاوش‌های باستان‌شناسی در خراسان جنوبی از حیات چندهزارساله تمدن بشر در این منطقه حکایت دارد ، ولی عمده آثار باستانی مربوط به دوران ساسانیان و بعد از آن است. این منطقه همواره از اهمیت تاریخی و سیاسی زیادی برخوردار بوده است و سفر به آن ، برای هر ایرانگرد علاقه‌مند به تاریخ و طبیعت ، سرشار از جذابیت خواهد بود.
خراسان جنوبی پر است از جاهای دیدنی ناشناخته و بکر. تنها کافی است تا چمدان را ببندید و راهی این استان شوید. حتی اگر اطلاعات زیادی هم درباره خراسان جنوبی نداشته باشید، مطمئن باشید که با مجموعه گسترده‌ای از دیدنی‌های طبیعی و تاریخی غافلگیرتان می‌کند و سفری به‌یادماندنی را برای شما به ارمغان می‌آورد. با ما تا پایان این بخش همراه باشید تا با جاهای دیدنی خراسان جنوبی بیشتر آشنا شویم.
کاروانسرای کلمرد
یکی از بزرگترین کاروانسراهایی که امروزه به اقامتگاه بومگردی تبدیل شده است کاروانسرای کالمردهست که در فاصله ی ۸۰ کیلومتری شهر طبس قرار دارد.
این کاروانسرا در منطقه کویری و بکر، در دل کویر ومحیطی بسیار آرام و دلنشین با آسمانی صاف که در شب ها آسمانی پر از ستاره دارد ، واقع شده است.
قدمت این کاروانسرا به دوران قاجاریه برمی گردد که شامل دو کاروانسرا یکی قدیمی و یکی با مرمت جدیدتر و پیشینه اش به ۲۰۰ سال پیش برمی گردد و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
امکانات رفاهی این کاروانسرا شامل اقامتگاه بومگردی ، رستوران ، کافه با دمنوش های متنوع، حوض و آبنما و سرویس بهداشتی می باشد.
بومگردی کلمرد
همگام با کل کشور که به صورت ناگهانی گرایش به سمت ساخت خانه های بومگردی و بازسازی کاروانسراهای قدیمی زیاد شده است، در طبس نیز این اتفاق افتاده است و کاروانسرای کلمرد نیز یکی از این نمونه هاست. کاروانسرایی که در فاصله ۱۲۰کیلومتری طبس و در مسیر جاده قدیم یزد — طبس قرار دارد. محیط و نماهای داخلی کاروانسرا حفظ شده و میراث فرهنگی اجازه تغییرات چندانی به مالک نداده‌است. کاروانسرا دارای چند اتاق و سراچه و تعداد زیاد غرفه است. کسانی که تجربه اقامت دراین مکان را داشته اند از اسمان آن و زیبایی شب کویر از روی بام این کاروانسرا بسیار تعریف می کنند. با توجه به دور بودن کاروانسرا از شهر، این اقامتگاه همیشه باز نبوده و در صورت تمایل به اقامت حتما پیش از برنامه ریزی باید با مدیریت آن تماس بگیرید و هماهنگ کنید. این توصیه را جدی بگیریدتاپشت درکاروانسرانمانید!
دریاچه طبس
این محل که نقطه تجمیع آب های بارندگی و سیل شهر طبس در پست ترین نقطه کویر حاشیه ای است به دریا یا دریاچه طبس مشهور است. این دریا با شهر طبس حدود ۲۵ کیلومتر فاصله داشته و در کنار روستای فهالنج و در نزدیکی کویر پروده (بزرگترین معدن زغالسنگ کشور و خاورمیانه) قرار دارد. این دریاچه به صورت فصلی وجود دارد، قبل از حرکت بسمت آن از محلی ها از آب دار بودن آن مطلع شوید.
در صورتی که در فصول پر آب در این منطقه بودید حتما از این جاذبه دیدن کنید. در آن می توانید دریایی از آب را ببینید که تا چشم کار می کند در کویر جاری است و نکته جالب آن است که عمق تمام آن بیشتر از ۱۰ تا ۲۰ سانت نخواهد بود
روستای گشن
این روستا در۲۵ کیلومتری شمال شرق طبس در مسیر جاده طبس به مشهد واقع شده است .دراین روستا قبلآ برنج کشت می شدومردم روستا از این طریق امرار معاش می کردند ولی به علت تاسیس سد دره بید در مسیر رودخانه ای که آب روستا از آن تآمین می شد ، آب روستا کم وکمتر شد تا این که حتی باغ هایی هم که کشاورزان به آن دل خوش کرده بودند رو به خشکی نهاد وبه همین خاطر مردم دلسرد شده وزمین های خود را به قیمت کمی فروخته وبه روستاهای اطراف کوچ کردند وتعداد کمی در روستا باقی ماندند و به کمک شریک های جدید خود که درشهر زندگی می کردند ، سعی در بهتر کردن او ضاع روستا کردند وتوانستند به کمک اداره جهاد کشاورزی وآب وفاضلاب شهرستان خط لوله آبی از سد به گشن کشیده و وضعیت روستا را تا حدودی از آن وضعیت ناگوار نجات بدهند. وضعیت روستا تا حدودی بهترشد تا این که چشمه های روستا با زحمت فراوان احیا ودرکنار چشمه ها حوض هایی ساخته شد و آب چشمه ها به داخل حوض ها هدایت شد واز تمام حوض ها به یک حوض مادر انتقال واز آن توسط ۸۵۰ متر لوله به روستا منتقل شد ودوباره مثل قدیم ، البته نه به خوبی گذشته ، باغ ها وزمین ها دوباره سرسبز وزنده شده است.
این روستا در دامنه رشته کوه شترانکوه در یک خط جغرافیای از شمال به جنوب بین روستاهای ازمیغان وخرو قرار دارد. هوای روستا نسبتآ معتدل وهمیشه ۷ — ۸درجه از طبس سردتر است. سه طرف روستا کوه است و فقط از قسمت جنوب ، زمینی نستآ هموار دارد که راه ارتباطی روستا از همان مسیر می باشد آب روستا از سد دره بید وچشمه های خود روستا تامین می شود که با توجه به مقدار زمین وتعداد شرکا ، به هفت شبانه روز ودوازده ساعت تقسیم شده است.
درزمین های روستای گشن گندم ، جو ، پنبه کشت می شود. از محصولات باغات روستا می توان ازخرما ومرکبات( لیموشیرین ، نارنگی ، نارنج ، پرتغال ) نام برد.
با توجه به مسیر پر پیچ و خم در سه کیلومتر آخر جاده منتهی به روستای گشن، توصیه می کنم با احتیاط رانندگی کنید.
روستای ییلاقی
یکی‌دیگر از ییلاقات طبس روستای کوچک گشن است. روستایی با حدود ۱۰ خانوار جمعیت ، که به علت آب و هوای خوب و داشتن نهر آب و درختان سرسبز ، محلی است برای فرار از گرما در تابستان های داغ کویر. خنکای آب جاری از کوه ها و خلوتی و سرسبزی درختان ، آرامش بخش و جذاب است. تهیه لبنیات محلی یکی از جاذبه های این روستاست