ماهواره‌بر ایرانی سیمرغ و مدار ۳۶۰۰۰ کیلومتری زمین
یک جرعه ازجهان دانش
بهارسادات موسوی
[ گزارش ازپژوهش های تازه ]
تسنیم — رئیس سازمان فضایی ایران گفت: پس از رسیدن ماهواره به مدار GTO (توسط پرتابگر سیمرغ) بلوک‌های انتقال مداری به کار گرفته می‌شوند تا مدار بیضوی کشیده به مدار دایره‌ای با نقطه اوج ۳۶ هزار کیلومتری (مدار ژئو) تبدیل شود.
حسن سالاریه؛ رئیس سازمان فضایی ایران درباره آخرین وضعیت ماهواره‌بر ارتقاءیافته «سیمرغ» ساخت متخصصان صنعت فضایی در سازمان صنایع هوافضای وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح گفت: ماهواره‌بر «سیمرغ» دارای نسخه‌های مختلفی است: نسخه مدار ارتفاع پایین آن (LEO) تاکنون پرتاب‌های گوناگون زیرمداری و مداری داشته است و دو پرتاب اخیر آن هر دو موفق بوده و در پرتاب آخر حدود ۳۰۰ کیلوگرم محوله را در مدار ارتفاع پایین قرار داده است و پرتاب‌های دیگر نیز برای آن پیش‌بینی شده است.
سالاریه تأکید کرد: نمونه ارتقاءیافته ماهواره‌بر سیمرغ در فاز تحقیق و توسعه قرار دارد و پرتاب‌های زیر مداری و آزمایشی آن از سال گذشته شروع شده است.
وی افزود: پرتاب‌های آزمایشی که روی ماهواره‌بر سیمرغ ارتقایافته انجام می‌شود هدف اصلی آن، دستیابی به مدار انتقالی «GTO» است؛ که یک مداری بیضوی کشیده که نقطه اوج آن در ارتفاع بالا مثلا ۳۶ هزار کیلومتر و نقطه حضیض آن در چندصد کیلومتری زمین قرار دارد. این مشخصات بر اساس میزان سوخت موتورها، زمان سوزش و جدایش مراحل، جرم محموله و سایر پارامترهای طراحی تعیین می‌شود.
سالاریه خاطرنشان کرد: نسخه‌های پیشرفته‌تر این ماهواره‌برها نیز در مرحله تحقیق و توسعه قرار دارند و ارتقاءهای متعددی بر موتورها و مراحل مختلف آن ها اعمال می‌شود و در فاز طراحی قرار گرفتند. پس از رسیدن ماهواره به مدار GTO، بلوک‌های انتقال مداری به کار گرفته می‌شوند تا مدار بیضوی کشیده به مدار دایره‌ای با نقطه اوج ۳۶ هزار کیلومتری (مدار ژئو) تبدیل شود.
رئیس سازمان فضایی ایران تصریح کرد: دستیابی به مدار ژئو معمولاً در چند گام انجام می‌شود که شامل ارتقاء پرتابگر و بلوک‌های انتقال مداری است تا بتوان جرم‌های بزرگ‌تر را به مدارهای GSO و GEO با ارتفاع تقریبی ۳۶ هزار کیلومتر انتقال داد.
وی گفت: در کشور، هم بلوک‌های انتقال مداری سوخت جامد و هم نمونه‌های سوخت مایع در دست توسعه است. بلوک‌های مایع توسط همکاران در وزارت دفاع و سازمان صنایع هوافضا در حال ساخت هستند و ترکیب این بلوک‌ها با پرتابگر، امکان انتقال ماهواره به مدارهای ارتفاع بالا را فراهم می‌کند.
پاسخ معمای «مرغ یا تخم‌مرغ» پیدا شد
دانشمندان ادعا می‌کنند که سرانجام ممکن است راز پیدایش حیات را کشف کرده باشند.
دانشمندان به تازگی در پاسخ به این سوال که چطور اجزای سازنده حیات دور هم جمع شدند تا اولین موجودات را به وجود آورند، یک سرنخ جدید پیدا کردند. این سوال یکی از قدیمی‌ترین و عمیق‌ترین سوالات زیست‌شناسی است و دانشمندان با پیدا کردن جواب آن، کلید گمشده گاوصندوق جهان را کشف کردند.
به نقل از فیوچریسم، تیمی از زیست‌شناسان در این مطالعه نشان دادند که چگونه مولکول‌های آران‌ای و آمینواسیدها می‌توانستند صرفاً با تعاملات تصادفی با هم ترکیب شوند تا پروتئین‌ها را تشکیل دهند. این پروتئین‌ها همان مولکول‌های خستگی‌ناپذیری هستند که برای انجام تقریباً تمام وظایف یک سلول ضروری هستند. در اصل، پروتئین‌ها کارگران زحمتکش سلول‌ها هستند.
پروتئین‌ها خودشان را تکثیر نمی‌کنند، بلکه درون یک ماشین مولکولی پیچیده سلول موسوم به «ریبوزوم»(ribosome) با دستورالعمل‌های حمل شده توسط آران‌ای ساخته می‌شوند. اینجاست که دانشمندان به معمای «مرغ یا تخم‌مرغ» می‌رسند. سلول‌ها بدون پروتئین وجود نخواهند داشت، اما پروتئین‌ها درون سلول‌ها ساخته می‌شوند. دانشمندان اکنون نگاهی اجمالی پیدا کرده‌اند که چگونه پروتئین‌ها می‌توانستند قبل از وجود این کارخانه‌های زیستی شکل بگیرند و یک قطعه مهم از این پازل را سر جایش قرار دهند.
«متیو پاونر»(Matthew Powner) شیمی‌دانی از «کالج دانشگاهی لندن»(UCL) و یکی از نویسندگان این مطالعه در بیانیه‌ای گفت: ما اولین بخش از این فرآیند پیچیده را با استفاده از شیمی بسیار ساده در آب با PH خنثی، برای اتصال آمینواسیدها به آران‌ای به دست آوردیم. این واکنش شیمیایی، خودکار و انتخابی است و می‌توانسته در زمین اولیه رخ داده باشد. نتایج ما نشان می‌دهند چگونه آران‌ای برای اولین بار توانسته ترکیب پروتئین را کنترل کند.
آمینواسیدها بسیار قبل‌تر از پیدایش حیات بر روی سیاره ما وجود داشته‌اند. دانشمندان توانسته‌اند این ماده را در نمونه‌هایی از سیارک‌ها که مستقیماً از خارج جو زمین آورده شده‌اند، پیدا کنند. با این وجود، نکته جالب درباره آمینواسیدها این است که آن ها به راحتی به هم متصل نمی‌شوند؛ بلکه ماده‌ای باید به آن ضربه آغازین را بزند. پژوهشگران برای کشف این که آن ماده چه می‌تواند باشد، بر روی یک مولکول واکنش‌پذیر با نام «پانتتین»(pantetheine) تمرکز کردند که از قبل به دلیل نقش حیاتی آن در متابولیسم شناخته شده بود.
آن ها در یک مطالعه پیشین دریافتند که این ترکیبات احتمالاً در دریاچه‌های زمین اولیه فراوان بوده است. این تیم هنگامی که مخلوط آبی از «پانتتین» و آمینواسیدها را با هم ترکیب کرد، دریافت که آمینواسیدها با این ترکیب واکنش داده و یک ماده شیمیایی دیگر موسوم به «آمینواسیل-تیول»( aminoacyl-thiol) را ایجاد می‌کنند. آن ها همچنین نشان دادند که این ماده با آران‌ای آزاد شناور در آب با با PH خنثی ترکیب می‌شود تا واکنشی را آغاز کند که آمینواسیدها را به آران‌ای منتقل کرده و آن ها را به هم متصل می‌کند.
«پاونر» گفت: من فکر می‌کنم زمانی که آمینواسیدها همراه مولکول‌های آران‌ای و «تیول‌ها» یا مولکول‌های گوگرد کنار یکدیگر قرار بگیرند، رخ دادن این فرآیند تقریباً اجتناب‌ناپذیر است.
با این حال، یک نکته دیگر هم وجود دارد. وجود «پانتتین» برای این فرآیند حیاتی است. این ماده در اقیانوس‌های اولیه زمین، جایی که بسیاری از دانشمندان معتقدند حیات ممکن است از آن منشاء گرفته باشد، به اندازه کافی یافت نشده است و تنها در آب‌های شیرین کوچکتر که بسیار رقیق است، وجود داشته است.
«نیک لین»(Nick Lane) شیمی‌دان «کالج دانشگاهی لندن» که در این مطالعه مشارکت نداشت، می‌گوید: زنجیره‌های آمینواسیدی تولیده شده بر خلاف آرایش‌های منظم که توسط «ریبوزوم‌ها» تولید می‌شوند، تصادفی و بی‌نظم هستند. آن ها هنوز این مشکل را حل نکرده‌اند.وی افزود: ما می‌توانیم به این مواد شیمیایی میلیاردها سال زمان بدهیم تا دور هم بچرخند و طی این فرآیند هر اتفاقی امکان‌پذیر است. این مطالعه در مجله Nature منتشر شده است.
آزمایش بالینی جدید نورالینک برای ترجمه افکار
نورالینک تصمیم دارد یک آزمایش بالینی دیگر را با استفاده از ایمپلنت مغزی خود برای ترجمه افکار به متن در آمریکا در ماه اکتبر سال جاری میلادی آغاز کند.
به گزارش انگجت، دی جی سئو رئیس نورالینک در این باره می گوید: اگر به گفتن چیزی فکر می کنید، ما می توانیم آن را بفهمیم. ایده ورای این پژوهش کمک به افراد دچار اختلالات گفتاری است تا از طریق افکارشان ارتباط برقرار کنند.
نورالینک جزو شرکت هایی است که با آزمایش ایمپلنت ها روی بیماران به آن ها کمک می کنند تا با مغزشان رایانه را کنترل کنند. البته محققان می توانند کیبوردهای مجازی را به کار گیرند. ترجمه مستقیم افکار از کورتکس گفتاری بیماران می تواند با حذف واسطه، سرعت انجام کارها را افزایش دهد.
شرکت مذکور هم اکنون مشغول اجرای پنج آزمایش بالینی دیگر است که نخستین مورد آن در آمریکا انجام شد. از آن زمان تاکنون آزمایش هایی در کانادا، انگلیس و امارات متحده عربی نیز اضافه شده اند.
سئو در این باره گفت:ما هم اکنون جهانی را تصور می‌کنیم که حدود سه تا چهار سال آینده، کسی که از هر نظر سالم است به نورالینک دسترسی پیدا خواهد کرد. ما فکر می‌کنیم در واقع می‌توان توانایی‌هایی را برای صحبت با جدیدترین مدل هوش مصنوعی یا مدل‌های زبانی بزرگ با سرعت فکر، حتی سریع‌تر از نحوه صحبت کردن نشان داد و بتوان به طور بالقوه اطلاعات مذکور از طریق ایرپادهای کاربردریافت کرد و عملاً حلقه را بست.
کپسول باری با شیرینی به ایستگاه فضایی رسید
خدمه ماموریت اکسپدیشن ۷۳ در ایستگاه فضایی بین المللی بالاخره محموله کپسول Cygnus XL را با تاخیر دریافت کردند.
به گزارش اسپیس، این محموله علاوه بر چند تن تجهیزات علمی و ذخایر، شامل خوراکی های شیرین برای فضانوردان ساکن در اقامتگاه فضایی بود.
جانی کیم فضانورد ناسا در شبکه اجتماعی نوشت: بهترین بخش از پهلوگیری کپسول باری در ایستگاه فضایی بین المللی بسته هایی است که عزیزانمان می فرستند.
این کپسول که قرار بود زودتر به مقصد برسد به دلیل اختلال در موتور رانش با تاخیر روبه رو شد. جانی کیم و زنا کاردمن نخستین کپسول Cygnus XL که به فضا پرتاب شده بود را با کمک بازوی روباتیک Candaram۲ درکنار ایستگاه فضایی بین المللی کنترل کردند. پس از آن تیم روی زمین بازوی روباتیک را کنترل کرد تا کپسول باری را به ایستگاه فضایی بین المللی متصل کند.
نخستین کپسول Cygnus XL در تاریخ ۱۶ سپتامبرسال جاری میلادی و دو روز پس از پرتاب به سمت ایستگاه فضایی بین‌المللی، دچار نقص در موتور رانش شد. در پی این اتفاق، مقامات ناسا بعدازظهر سه‌شنبه هفته قبل اعلام کردند که کپسول طبق برنامه اولیه، روز چهارشنبه ۱۷ سپتامبر به ایستگاه نخواهد رسید.
احتمالابشر زبان حیوانات را خواهد فهمید!
پروژه Earth Species با استفاده از هوش مصنوعی قصد دارد زبان حیوانات را کشف کند و به برقراری ارتباط بهتر انسان با طبیعت کمک کند.
پروژه Earth Species امیدوار است با افزایش درک ما از ارتباطات پیچیده حیوانات، احساس قدردانی بیشتری نسبت به طبیعت در مردم ایجاد شود و در نتیجه به حفاظت از محیط زیست کمک کند.
هدف این پروژه ساخت «مترجم» برای صحبت با حیوانات نیست بلکه ایجاد فرهنگ لغت ابتدایی برای آن‌ها است که می‌تواند در استراتژی‌های حفاظتی و احیای ارتباط انسان با زیست‌بوم‌ها مؤثر باشد.
این پروژه با استفاده از هوش مصنوعی در حال بررسی صداهای حیوانات مختلف از جمله فنچ‌های گورخری، کلاغ‌های هاوایی و نهنگ‌های بلوگا است. محققان امیدوارند تا سال ۲۰۳۰ به بینش‌های جالبی در مورد نحوه ارتباط با حیوانات دست یابند.
