عمارت وباغ اکبریه

تکه ای ازمن ، تکه ای اززمین

مریم سادات موسوی

دیدنی های خراسان جنوبی
سرزمین کویری ایران

اگر از یک اهل سفر ، سراغ یک مقصد کمترشناخته‌شده و بکر را بگیرید ، قطعا خراسان جنوبی یکی از اولین جواب‌ها است. بازدید از جاهای دیدنی خراسان جنوبی برای هر گردشگری ، تجربه لذت‌بخشی خواهد بود. فرقی نمی‌کند که به کویر علاقه دارید یا محیطِ آباد و سرسبز ، علاقه‌مند به تاریخ هستید یا طبیعت‌گردی ؛ در هر حال ، خراسان جنوبی با دیدنی‌های متنوع و بی‌مانندش از شما به بهترین شکل استقبال می‌کند.

خراسان جنوبی کجاست؟

حدود ۲۰ سال است که خراسان جنوبی به‌عنوان یک استان مستقل وارد تقسیمات کشوری شده‌ و استانی مرزی با مرکزیت شهر بیرجند است. خراسان جنوبی سومین استان پهناور ایران به حساب می‌آید ؛ همچنین جالب است بگوییم به‌عنوان پایتخت عناب و زعفران شناخته می‌شود و بخش عمده آن در مناطق خشک و کویری قرار دارد. از همین‌ رو ، فصل تابستان برای سفر به این منطقه ، زمان چندان مناسبی محسوب نمی‌ باشد و بهار و پاییز فصل‌های مناسب‌تری هستند ؛ ضمن این که در پاییز ، امکان مشاهده برداشت زعفران هم در قائن و باقی شهرهای این استان برای گردشگران وجود دارد.

وجود آثار تاریخی متعدد در شهرهای استان خراسان جنوبی ، نشان از پیشینه تاریخی و قدیمی این استان دارد. اگرچه کاوش‌های باستان‌شناسی در خراسان جنوبی از حیات چندهزارساله تمدن بشر در این منطقه حکایت دارد ، ولی عمده آثار باستانی مربوط به دوران ساسانیان و بعد از آن است. این منطقه همواره از اهمیت تاریخی و سیاسی زیادی برخوردار بوده‌ است و سفر به آن ، برای هر ایرانگرد علاقه‌مند به تاریخ و طبیعت ، سرشار از جذابیت خواهد بود.

خراسان جنوبی پر است از جاهای دیدنی ناشناخته و بکر. تنها کافی‌ است تا چمدان را ببندید و راهی این استان شوید. حتی اگر اطلاعات زیادی هم درباره خراسان جنوبی نداشته باشید، مطمئن باشید که با مجموعه گسترده‌ای از دیدنی‌های طبیعی و تاریخی غافلگیرتان می‌کند و سفری به‌یادماندنی را برای‌ شما به ارمغان می‌آورد. با ما تا پایان این بخش همراه باشید تا با جاهای دیدنی خراسان جنوبی بیشتر آشنا شویم.

عمارت و باغ اکبریه


این بنا در دوره قاجاریه و توسط شوکت الملک در دو طبقه ساخته شده که شامل چند عمارت هست که به وسیله دالان های متعدد به یکدیگر راه دارند. در بخش هایی از این اتاق ها تزئینات گچی دیده می شود و بخش هایی از آن نیز فاقد هرگونه تزئینی هست. وجود درختان بلند قامت کاج در دو طرف خیابان اصلی عمارت مرکزی این مجموعه بر زیبایی و طراوت باغ و نمای آن افزوده. این باغ با گسترش شهری بیرجند اکنون در داخل شهر قرار گرفته و در نشست سی و پنجم یونسکو در سال ۲۰۱۱ میلادی به عنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.

عمارت و باغ جهانی
باغ و عمارت تاریخی اکبریه جزو باغ های ایرانی در استان خراسان جنوبی و از بناهای دوره قاجاریه است که در سال ۲۰۱۱ جزو فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده. وسعت این باغ ۴٫۵ هکتار هست و فرم معماری بنای آن ایرانی با الهامی از معماری روسی است که تلفیق آن با معماری اسلامی، سبک معماری نوینی را نشان می‌دهد. این بنا شامل تالار آیینه، گنبد کلاه فرنگی، تزئینات مقرنس لانه زنبوری و رسمی بندی که صرفاً جهت پذیرایی از نمایندگان سیاسی داخلی و خارجی مورد استفاده قرار می‌گرفته‌است. معمار این بنای تاریخی،استاد الله داد جعفری است که در اوایل دوره قاجار این بنا را ساخته است. درحال حاضر بخش هایی از این بنا به عنوان کتابخانه، موزه باستان شناسی و مردم شناسی اختصاص داده شده و در ایام نوروز مراسم آیینی نوروز باستانی در این باغ به نمایش درمی آید.

.این باغ مانند تمام باغ های ایرانی دارای حوض آب،درختان بلند و زیبا و عمارت و دیوارهای بلند اطراف باغ هست.بازدید از باغ هزینه ای ندارد ولی برای بازدید از موزه ها باید هزینه پرداخت کرد.

یک باغ از جنس ایرانی


قتی وارد حیاط عمارت می‌شوید کاج‌های کهن‌سالی را می‌بینید که سال‌های عمرشان را با پلاک روی تنه‌ی آن‌ها چسبانده‌اند. این باغ در اختیار میراث فرهنگی خراسان جنوبی است. قسمت جنوبی آن به شکل سفره‌خانه‌ای سنتی مشغول به فعالیت است. با توجه به این‌که ساختمان در داخل شهر و کاملا در دسترس است ، پیشنهاد می‌ شود اگر به بیرجند سفر کردید حتما از آن دیدن کنید.

باغ‌عمارت اکبریه در سال ۱۳۷۸ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت و در سال ۲۰۱۱ میلادی به عنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.باغ اکبریه با وسعتی حدود ۴۵ هزار مترمربع در بستری کوهستانی واقع شده و متشکل از دو بناست که ساختمان قدیمی‌تر متعلق به حشمت‎الدوله پدر ابراهیم شوکت‎الملک است که تاریخ احداث آن به اواخر دوره زندیه و اوایل دوره قاجاریه برمی‎گردد.این باغ به عنوان محل سکونت، پذیرایی و انجام امور دیوانی مورد استفاده قرار می‌گرفته .این بنا شامل؛ تالار آیینه، گنبد کلاه فرنگی، تزئینات مقرنس لانه زنبوری و رسمی بندی که صرفا برای پذیرایی از نمایندگان سیاسی داخلی و خارجی مورد استفاده قرار می‌گرفته‌ است.
قسمتی از ساختمان‌های اندرونی این بنا به اعضای خانواده علم وزیر دربار رژیم پهلوی اختصاص داشته و قسمت مرکزی آن، ویژه امور دیوانی و حکومتی بوده است.اولین و قدیمی ترین بناهای این مجموعه که به بنای شوکت الملک معروف است، هم اکنون به کتابخانه و دانشکده هنر اختصاص دارد.
بخش مرکزی آن نیز که بنای حکومتی بوده در دو طبقه مجزا به عنوان موزه باستان‌­شناسی و مردم شناسی بیرجند مورد استفاده قرار می گیرد.

باغ شوکت آباد

باغ و عمارت شوکت آباد از باغ های تاریخی شهر بیرجند در ۵ کیلومتری شهر بیرجند در محور بیرجند زاهدان واقع شده که سالیان سال هست در حال مرمت بناهای تاریخی باغ هستند که متاسفانه در پیچ و خم اداری بین ادارات اوقاف و میراث همچنان بنای این باغ بلاتکلیف هست. کاربری های متعددی در سال های گذشته داشته و در حال حاضر به عنوان باغ تالار مورد استفاده است. فضای سبز و جنگل اطراف باغ در ایام تعطیل مورد استفاده مردم شهر هست که در ایام قدیم جوی آب روانی در باغ و محوطه اطراف بود که متاسفانه در سال های اخیر به دلیل خشکسالی ها آن جوی آب حذف شده است.

این باغ در قسمت شرقی شهر بیرجند قرار داره و کمی بیرون از شهرهست.این باغ بسیار زیبا است و برای رسیدن به عمارت اصلی باید مسیری را در این باغ از بین درختان عبور کنید.مانند بیشتر خانه های تاریخی در بنای اصلی هم از شیشه های رنگی استفاده شده است.بازدید از کل باغ آزاد بود.یک حوض آب هم در باغ وجود دار. ددر کل برای عکس گرفتن و بازدید باغ بسیار قشنگی هست.

عمارت شوکت آباد


در میان این باغ عمارتی زیبا وجود دارد که آن نام آن باغ ازآن عمارت است. قدمت این عمارت به دوران قاجار بر‌می‌گردد. این عمارت در واقع مجموعه‌ای است که از قسمت هایی مثل برج‌های دیده‌بانی، سردر ورودی عمارت اصلی، حوض‌خانه، عمارت نارنجستان، باغ و اصطبل و…تشکیل شده است.