دیدنی های خراسان جنوبی
تکه ای ازمن ، تکه ای اززمین
مریم سادات موسوی
دیدنی های خراسان جنوبی
سرزمین کویری ایران
اگر از یک اهل سفر ، سراغ یک مقصد کمترشناخته‌شده و بکر را بگیرید ، قطعا خراسان جنوبی یکی از اولین جواب‌ها است. بازدید از جاهای دیدنی خراسان جنوبی برای هر گردشگری ، تجربه لذت‌بخشی خواهد بود. فرقی نمی‌کند که به کویر علاقه دارید یا محیطِ آباد و سرسبز ، علاقه‌مند به تاریخ هستید یا طبیعت‌گردی ؛ در هر حال ، خراسان جنوبی با دیدنی‌های متنوع و بی‌مانندش از شما به بهترین شکل استقبال می‌کند.
خراسان جنوبی کجاست؟
حدود ۲۰ سال است که خراسان جنوبی به‌عنوان یک استان مستقل وارد تقسیمات کشوری شده و استانی مرزی با مرکزیت شهر بیرجند است. خراسان جنوبی سومین استان پهناور ایران به حساب می‌آید ؛ همچنین جالب است بگوییم به‌عنوان پایتخت عناب و زعفران شناخته می‌شود و بخش عمده آن در مناطق خشک و کویری قرار دارد. از همین رو ، فصل تابستان برای سفر به این منطقه ، زمان چندان مناسبی محسوب نمی باشد و بهار و پاییز فصل‌های مناسب‌تری هستند ؛ ضمن این که در پاییز ، امکان مشاهده برداشت زعفران هم در قائن و باقی شهرهای این استان برای گردشگران وجود دارد.
وجود آثار تاریخی متعدد در شهرهای استان خراسان جنوبی ، نشان از پیشینه تاریخی و قدیمی این استان دارد. اگرچه کاوش‌های باستان‌شناسی در خراسان جنوبی از حیات چندهزارساله تمدن بشر در این منطقه حکایت دارد ، ولی عمده آثار باستانی مربوط به دوران ساسانیان و بعد از آن است. این منطقه همواره از اهمیت تاریخی و سیاسی زیادی برخوردار بوده است و سفر به آن ، برای هر ایرانگرد علاقه‌مند به تاریخ و طبیعت ، سرشار از جذابیت خواهد بود.
خراسان جنوبی پر است از جاهای دیدنی ناشناخته و بکر. تنها کافی است تا چمدان را ببندید و راهی این استان شوید. حتی اگر اطلاعات زیادی هم درباره خراسان جنوبی نداشته باشید، مطمئن باشید که با مجموعه گسترده‌ای از دیدنی‌های طبیعی و تاریخی غافلگیرتان می‌کند و سفری به‌یادماندنی را برای شما به ارمغان می‌آورد. با ما تا پایان این بخش همراه باشید تا با جاهای دیدنی خراسان جنوبی بیشتر آشنا شویم
عمارت کلاه فرنگئ
شهر بیرجند از قدیمی‌ترین شهرهای ایران در خراسان جنوبی است که آثار و بناهای تاریخی ارزشمندی در گوشه و کنار آن به چشم می‌خورند. ارگ کلاه فرنگی بیرجند که با نام‌هایی مانند «ارگ حسام الدوله»، «ارگ سرکار» و «قصر بی بی عروس» نیز شناخته می‌شود، از مشهورترین جاذبه‌های تاریخی این شهر است.
عمارت کلاه فرنگی بیرجند مانند دیگر عمارت‌های هم نام خود در سراسر ایران سقفی مخروطی دارد و آن را به‌صورت زیگوراتی در ۶ طبقه ساخته‌اند. در حال حاضر از این بنای تاریخی به‌عنوان ساختمان استانداری خراسان جنوبی استفاده می‌شود و امروزه تنها دو طبقه آن قابل استفاده است. قدمت این بنا به دوره حکومت قاجار می‌رسد و نام آن در فهرست آثار ملی کشور ما به چشم می‌خورد.
قلعه فورگ
قلعه فورگ در نزدیکی روستایی به همین نام در خراسان جنوبی است. این روستا در حدود ۱۰۰ کیلومتر با بیرجند فاصله دارد و از قدیمی ترین مناطق این استان به شمار می‌رود. قلعه فورگ را پس از قلعه الموت، مهم‌ترین مقر و پناهگاه اسماعیلیان می‌دانند. نام این اثر تاریخی زیبا در بین ۱۰ قلعه تاریخی مهم ایران قرار دارد.
خوشبختانه قلعه فورگ در طول سالیان دراز از گزند بلایای طبیعی در امان مانده است. اسناد تاریخی موجود در این قلعه به بازسازی این بنا در زمان حکومت قاجار اشاره می‌کنند. قلعه فورگ در ضلع شمالی روستای فورگ و در ارتفاع کوهستانی قرار دارد و به این روستا مشرف است. در طول سالیان اخیر با کمک کاوش‌های باستان‌شناسی بخش‌های مختلفی از این قلعه را کشف کرده‌اند.
قلعه بیرجند
قلعه بیرجند را با نام‌هایی مانند «قلعه ته ده»، «قلعه پایین شهر» و «دژ بیرجند» نیز می‌شناسند. قدمت این بنای تاریخی به دوره حکومت صفویه می‌رسد و بر تپه‌ای در شمال غربی بیرجند قرار دارد. قلعه بیرجند اشراف کاملی به بافت قدیمی و بخش جدید شهر بیرجند دارد. در گذشته این قلعه هسته نخست بیرجند را تشکیل می‌داد و کاربرد دفاعی و نظامی داشت.
قلعه بیرجند را نخستین بار در زمان حکومت قاجار به‌طور کامل بازسازی کردند و پس آن در سال ۱۳۷۸ مورد مرمت دوباره قرار گرفت. این قلعه در حال حاضر موقعیت مناسبی دارد و از سالم‌ترین بناهای تاریخی در کشور ما است.
قلعه شاهدژ نهبندان
قلعه شاهدژ نهبندان از آثار باستانی خراسان جنوبی در نزدیکی نهبندان است. قدمت این بنا به دوره ساسانیان می‌رسد؛ اما در زمان اسماعیلیان به اوج رسید. این قلعه بر کوهستانی به ارتفاع بیش از ۱۴۰۰ متر از سطح دریا قرار دارد و به دشت‌ها و روستاهای اطراف مشرف است. از قلعه شاهدژ به‌عنوان بزرگ‌ترین قلعه شرق ایران یاد می‌کنند و زمان حکومت اسماعیلیه بیش از ۳۰۰۰ نفر در این قلعه زندگی می‌کردند.
بنای کنونی قلعه شاهدژ از بازسازی کامل این بنا در دوره اسماعیلیه به جا مانده است. در این مجموعه دو سبک معماری بدون ملات و با ملات به چشم می‌خورد. از چهار برج دایره‌ای قلعه شاهدژ در چهار سوی این بنا تنها یکی به جا مانده است که در ضلع جنوب غربی این قلعه قرار دارد. از بخش‌های مختلف قلعه شاهدژ می‌توان به باروها، آب انبارها، کوچه‌ها و گذرها، فضاهای مسکونی حیاط مرکزی و ارگ این قلعه اشاره کرد.