ایجادمرکزتخصصی فضایی درپارک “فاوا”
یک جرعه ازجهان دانش —
بهارسادات موسوی —
[ گزارش ازپژوهش های تازه ]
در جریان بازدید رئیس سازمان فضایی ایران از پارک فناوری اطلاعات و ارتباطات، این پارک آمادگی خود را برای ایجاد مرکز تخصصی فضایی اعلام کرد.
در جریان بازدید رئیس سازمان فضایی ایران از پارک فناوری اطلاعات و ارتباطات، بر ایجاد مرکز تخصصی حوزه فضایی با هدف تمرکز شرکتهای دانشبنیان، افزایش همافزایی و رشد شتابان نوآوری در این حوزه تأکید شد. این بازدید در راستای اجرای تفاهمنامه همکاری میان سازمان فضایی ایران و پارک فاوا و با هدف بررسی ظرفیتها و زمینههای گسترش همکاریهای فناورانه و ایجاد همافزایی میان شرکتهای فعال در حوزه فضا بود.
حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی در جریان این بازدید، ضمن حضور در مرکز نوآوری و سازههای چندمنظوره پارک فاوا، با امکانات، زیرساختها و برنامههای توسعهای این مجموعه آشنا شد و با تأکید بر اهمیت ایجاد بستری متمرکز برای فعالیت شرکتهای فضایی، پیشنهاد کرد برگزاری رویدادی تخصصی با حضور این شرکتها میتواند به معرفی ظرفیتها و مزیتهای پارک فاوا برای استقرار آنها کمک کند.
رئیس سازمان فضایی ایران، پارک فاوا را دارای ظرفیت بالا برای میزبانی شرکتهای دانشبنیان حوزه فضایی دانست و خاطرنشان کرد: دو مجموعه میتوانند نقش راهبری در هدایت این شرکتها ایفا کنند تا با استقرار در یک محیط منسجم، از امکانات زیرساختی و حمایتی بهشکل بهینه بهرهمند شوند.
مصطفی مافی، رئیس پارک فناوری اطلاعات و ارتباطات نیز ضمن معرفی فرآیند پذیرش شرکتها، اراضی قابل واگذاری و تسهیلات موجود در پارک، تاکید کرد: تجمیع شرکتها در قالب مراکز تخصصی به همافزایی، تبادل دانش و رشد شتابان نوآوری منجر میشود.
وی تصریح کرد: پارک فاوا آمادگی دارد با همکاری سازمان فضایی ایران، مرکز تخصصی حوزه فضایی را ایجاد کند.
دستیابی ایران به فناوری ایمپلنت استخوانی جذبی
مهر — برای نخستینبار در کشور ایمپلنت استخوانی جذبی با فناوری پرینت سهبعدی تولید شد. این محصول برای بازسازی استخوانهای فک بالا و پایین، فک، کاسه چشم و ترمیم شکستی کاربرد دارد.
محمدحسن دبیرزاده مدیر تولید شرکت دانش بنیان امیدآفرینان بافت آینده، با اشاره به فعالیت این شرکت در حوزه تولید ایمپلنتهای جذبی استخوانی به روش پرینت سهبعدی اظهار کرد: این مجموعه از سال ۱۳۹۶ فعالیت خود را آغاز کرده و نخستین دستگاه پرینتر سهبعدی زیستی تجاری کشور را به بازار عرضه کرده است.
به گفته او، پیش از آن برخی دانشگاهها نمونههای آزمایشگاهی و محدود از پرینترهای زیستی را توسعه داده بودند، اما این شرکت نخستین تولیدکننده نسخه تجاری این دستگاهها در کشور به شمار میرود. این پرینترها در حوزه مهندسی بافت بهکار گرفته میشوند و توانایی پرینت انواع بافتهای نرم مانند پوست و غضروف و همچنین بافتهای سخت از جمله استخوان را دارند.
وی ادامه داد: تاکنون بیش از ۳۰ دستگاه پرینتر سهبعدی زیستی این شرکت به مراکز علمی و دانشگاهی کشور عرضه شده است. از جمله این دانشگاهها میتوان به دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه تهران، دانشگاه علوم پزشکی ایران، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه مازندران، شهرکرد و تبریز اشاره کرد.
اوگفت: با استفاده از این تجهیزات تاکنون بیش از ۱۰۰ مقاله علمی منتشر شده که همگی در مرزهای دانش حوزه مهندسی بافت قرار دارند.
دبیرزاده خاطرنشان کرد: پس از توسعه موفق دستگاه، شرکت با تکیه بر تجربه خود در سنتز پلیمرهای زیستی تصمیم گرفت محصولی کاربردی برای بیماران طراحی کند. حاصل این تلاش، تولید ایمپلنتهای استخوانی قابل جذب برای ترمیم نقایص شدید استخوانی است.
به گفته مدیر تولیداین شرکت ؛ این ایمپلنتها برای بازسازی بخشهای مختلف از جمله استخوانهای فک بالا و پایین، ترمیم شکستگیهای شدید ناشی از تصادف یا ضربه و همچنین درمان اختلالات مادرزادی مانند شکاف کام طراحی شدهاند. افزون بر این، نمونههایی از این ایمپلنتها برای ترمیم نواحی حساسی همچون کاسه چشم (اوربیت)، انحرافهای شدید بینی و جمجمه توسعه یافته است.
دبیرزاده توضیح داد: «ایمپلنت های استخوانی جذبی» پس از کارگذاری در محل آسیبدیده، طی ۱۸ تا ۲۴ ماه بهطور کامل جذب بدن میشوند و نیازی به جراحی مجدد برای برداشت آنها وجود ندارد. این ویژگی تفاوت اصلی آن با ایمپلنتهای تیتانیومی متداول در بازار است که معمولاً نیاز به جراحی دوم برای خارجسازی دارند.
او با اشاره به این که ایمپلنتهای تیتانیومی در بیماران کودک نیز چالشزا هستند، زیرا با رشد جمجمه، نیاز به تعویض و جراحی مجدد پیدا میکنند، گفت: ایمپلنتهای جذبی تولیدی شرکت ضمن همراهی با فرایند استخوانسازی طبیعی بدن، پس از جذب کامل دیگر نیازی به مداخله جراحی نخواهند داشت.
وی با اشاره به فرآیند تولید این محصولات بیان کرد: تمام مواد اولیه مورد استفاده در ساخت این ایمپلنتها توسط خود شرکت سنتز میشود و برخلاف آلوگرفتها که از بافت جسد انسانی تهیه میشوند، هیچ خطر انتقال بیماری و محدودیت منبع در آنها وجود ندارد.
دبیرزاده درباره روند مجوزدهی و توسعه این محصول گفت: از سال ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۱ فرایند طراحی و توسعه محصول با استفاده از پرینترهای سهبعدی ساخت شرکت انجام شده است. از سال ۱۴۰۱ به بعد نیز آزمایشهای شناسایی مواد، استانداردسازی بر اساس ایزو و مراحل اخذ مجوزهای رسمی از سازمانهای ذیربط آغاز شد و سرانجام در سال ۱۴۰۳ مجوز تولید و استفاده از این ایمپلنتها صادر شد.
به گفته او، تاکنون بیش از ۳۰ عمل جراحی با استفاده از این مشهای جذبی در کشور انجام شده است و نتایج اولیه بسیار موفقیتآمیز بوده است.
دبیرزاده صرفه جویی این محصول را حدود ۱۳.۶ میلیون دلار برآورد کرد وگفت: این محصول نمونهای از توانمندی دانشبنیان داخلی در حوزه مهندسی بافت و زیستفناوری پزشکی است که میتواند در آینده نزدیک سهم قابلتوجهی از بازار تجهیزات پزشکی پیشرفته را به خود اختصاص دهد.
گفتنی است؛ این محصول در نمایشگاه فناوریهای روزآمد ایران (فر ایران) با حضور معاون علمی رئیس جمهور رونمایی شد.
کشف یک کارخانه ستارهسازی جدید!
ستاره شناسان کهکشانی کشف کردهاند که ستارگان در آن ۱۸۰ بار سریعتر از کهکشان راه شیری تشکیل میشوند.
به گزارش ایندپندنت، مشاهدات تلسکوپALMA یک کارخانه ستاره سازی بسیار داغ ناشناخته را نشان داد که کمتر از یک میلیارد سال بعد از انفجار بزرگ وجود داشت. در همین راستا گروهی از محققان بین المللی نور ساطع شده از کهکشان اولیه Y۱ را که ۱۳ میلیارد سال طول میکشد تا به زمین برسد، تحلیل کردند.
این کشف به حل معمای قدیمی درباره این که چگونه کهکشانها در جهان اولیه با سرعت زیاد رشد میکردند، کمک میکند.
تام باکس محقق دانشگاه چالمرز در سوئد و رهبر این پژوهش میگوید: ما به زمانی نگاه میکنیم که جهان ستارگان را بسیار سریعتر از زمان حال میساخت. مشاهدات پیشین حاکی از وجود گردوغبار کیهانی در این کهکشان بود. این دوردستترین کهکشانی است که غبار درخشنده روی آن شناسایی شده است.
وی در ادامه افزود: به همین دلیل ما مشکوک شدیم این کهکشان احتمالاً یک نوع متفاوت از کارخانه ستاره سازی بسیار داغ را در خود دارد. برای اطمینان نیز تصمیم گرفتیم دمای آن را بسنجیم.
ستاره شناسان با سنجش دمای گردوغبار کیهانی بسیار داغ توانستند تأیید کنند این یک کارخانه ستاره سازی پرفعالیت است.
یویچی تامورا ستاره شناس دانشگاه ناگویا ژاپن در این باره میگوید: هرچند این نخستین باری است که کهکشانی مانند این مورد را مشاهده میکنیم، اما معتقدیم احتمالاً نمونههای بسیار دیگری از آن وجود داشته باشد.
این کهکشان با سرعتی بسیار بالا، سالانه ۱۸۰ ستاره میسازد که در مقیاسهای کیهانی غیرپایدار است. از سوی دیگر کهکشان راه شیری فقط یک ستاره در سال میسازد.
باکس در این باره میگوید: ما هنوز نمیدانیم چنین مراحلی در جهان اولیه تا چه حد معمول هستند بنابراین قصد داریم در آینده نمونههای بیشتری از کارخانههای ستاره سازی مشابه را بررسی کنیم.
کشف ماده شادیآور در نمونههای سیارک بنو!
ماده شادیآور برای انسان ، در نمونههای سیارک بنو کشف شد.نمونههای جمعآوریشده توسط ماموریت OSIRIS-REx ناسا از سیارک بنو، یک ماده مغذی حیاتی را که در تولید سروتونین، انتقالدهنده عصبی در بدن انسان استفاده میشود، آشکار کردهاند.
در صورت تأیید، این اولین باری خواهد بود که اسید آمینه تریپتوفان در نمونههایی از خارج از زمین شناسایی میشود.
تریپتوفان یکی از نه اسید آمینه ضروری است که بدن انسان نمیتواند به تنهایی تولید کند. این ماده، یک واحد سازنده برای سروتونین — انتقالدهندهی عصبی مسوول تنظیم خلق و خو و احساس شادی و رفاه — است و همچنین در تولید ملاتونین و ویتامین B۳ نقش دارد. ما در حال حاضر آن را از منابع غذایی مانند مرغ، ماهی و لبنیات دریافت میکنیم.
این کشف که در مجلهی Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شده است، توسط تیمی از دانشمندان ناسا و دانشگاه آریزونا رهبری شده و این نظریه را تقویت میکند که سنگهای فضایی بسیاری از واحدهای سازنده ضروری حیات را در مراحل اولیه به زمین منتقل کردهاند.
نمونههایی که قبلاً از سیارکهای بنو و ریوگو جمعآوری شده بودند، مجموعهای غنی از اسیدهای آمینه (بلوکهای سازنده پروتئینها) و بازهای نیتروژنی (واحدهای اساسی RNA و DNA) را نشان دادند.
با این حال، کشف جدید تریپتوفان، با توجه به این که این اسید آمینه شکننده است و به راحتی هنگام عبور شهاب سنگ از جو زمین به دلیل گرمای شدید و اصطکاک ناشی از سرعت بالا از بین میرود، بُعد قابل توجهی به آن اضافه میکند.
این نشان میدهد که نمونههای سیارک که مستقیماً از فضا جمعآوری شده و با دقت نگهداری میشوند، همانطور که در مورد ماموریت OSIRIS-REx نیز صادق بود، ممکن است حاوی اجزای بیولوژیکی ناشناختهای باشند که در غیر این صورت با ورود به جو زمین به سادگی تجزیه میشدند.
این تحقیق همچنین تأیید میکند که فرآیندهای شیمیایی که این مولکولها را در سیارک بنو، که پیش از منظومه شمسی وجود داشته است، تشکیل دادهاند، متنوع بودهاند و شامل واکنشهایی با آب بودهاند. این نشان میدهد که هیچ فرآیند واحدی نمیتوانسته طیف گستردهای از تنوع بیوشیمیایی مشاهده شده در نمونههای سیارک را ایجاد کند.
دانشمندان نتیجه میگیرند که ماموریتهای جمعآوری نمونه از اجرام آسمانی مختلف برای امکانپذیر کردن اکتشافات جدید و روشن کردن مکانیسمهای شیمی کیهانی که ممکن است منجر به ظهور حیات در سیاره ما شده باشد، بسیار مهم هستند.
