گردشگری شرق آسیا (چین)
مریم سادات موسوی
قسمت چهارم
در سه یادداشت گذشته در مورد چین و گردشگری آن طی سال‌های اخیر صحبت کردیم. آمار ورود گردشگران به این کشور و هم چنین خروج مسافر از آن جزو بالاترین‌ها بوده است. چین کشوری با تاریخ و پیشینه طولانی و نیز جغرافیای وسیعی است. همین موضوع تنوع جاذبه‌های گردشگری را بالا می‌برد. در نوشته‌های قبلی به آثار تاریخی و زیبایی‌های طبیعی این کشور پرداختیم و بعضی از جشن‌ها و مناسبت‌های مهم در چین را معرفی کردیم. در این نوشته کمی دیگر به جشن‌ها و رسوم اشاره می‌کنیم و نهایتا کمی از فرهنگ خوراکی و نوشیدنی در چین می‌گوییم.
جشن فانوس، جشن سنتی چین است که در روز پانزدهم نخستین ماه سال قمری در گاهشماری چینی جشن گرفته می‌شود؛ این جشن نمایانگر پایان جشن های سال نو است، و آماده‌سازی برای آن از روز دهم سال نو آغاز می‌شود. در این روز در بین چینی‌ها مرسوم است که ردیف‌هایی از شمع را در جلوی خانه‌هایشان روشن می‌کنند و هنگام شب، فانوس در دست، مسیر می‌پیمایند. در گذشته، فانوس‌ها ساده بودند و تنها امپراتوران و اشراف، فانوس‌های آراسته و بزرگ داشتند؛ در سال‌های اخیر، فانوس‌ها با طرح‌های جدید و متنوع تزیین می‌شوند؛ مثلاً فانوس‌هایی به شکل جانوران مرسوم است. ریشه این جشن به امپراتوری هان و بیش از ۲۰۰۰ سال پیش بازمی‌گردد.
یادداشتی در وبسایت الی گشت به بعضی از این فستیوال‌ها اشاره می‌کند. فستیوال کینگ مینگ از فستیوال‌های چینی که در اواخر بهار (همزمان با ۴ یا ۵ آپریل) مردم چینی برپا می‌کنند، فستیوالی است که برای درگذشتگان است. چینی‌ها هزاران سال است که آن را جشن می‌گیرند و بر سر خاک و مزار رفتگان خود جمع می‌شوند. نمونه این جشن را شاید در فرهنگ‌ها و دیگر کشورها نیز بتوان دید.
در میان جشن ها و فستیوال های چینی، روزی که اولین جشن روز عشاق در جهان نامیده می‌شود، به جشنواره دو هفتم یا جشن کیژی مشهور است. این جشن نیز در روز هفتم از ماه هفتم سال چینی برگزار می‌شود و با افسانه‌ای جذاب همراه است. یک افسانه مشهور چینی که می‌گوید روزی روزگاری پسری به نام نیولانگ زندگی می‌کرد که کشاورز بود. او یک پری زیبا به نام ژینو را دید و این دو عاشق هم شدند اما مادر ژینو به آن‌ها اجازه نداد تا یکدیگر را ببینند. در پایان راهزنان و قاتلان برای این دو پلی ساختند تا آن‌ها را به یکدیگر برسانند. برگزاری مسابقه نخ کردن سوزن‌ها در میان دختران و آرزوی هوشمندی داشتن از رسوم این جشن است. هر دختری که بتواند ۷ نخ رنگی را از هفت سوزن عبور دهد، به عنوان ماهرترین و باهوشترین دختر شناخته می‌شود. سوزن‌دوزی دختران زیر نور ماه و آرزویی برای یافتن شوهری خوب از الهه ژینو سنت دیگر است. پوشیدن لباس‌های سنتی چینی نیز در این روز مرسوم است.
وبسایت نیل گش به جشن دیگری اشاره می‌کند. یکی دیگر از جشن ها و اعیاد کشور چین، جشن نیمه پاییز یا شونگ چی جی است که هر ساله برگزار می‌شود. در روز جشن نیمه پاییز، قرص ماه کامل می‌شود که در این کشور نمادی از تجدید دیدار است. بنابراین روز جشن نیمه پاییز را جشن تجدید دیدار نیز می‌نامند. شونگ چی جی در میانه پاییز برگزار می‌شود به همین دلیل به آن جشن پاییزی گفته می‌شود. مردم چین در این روز برداشت محصول را جشن می‌گیرند. این جشن سه مرحله دارد. این سه مرحله عبارتند از: دورهم جمع شدن، شکرگزاری برای محصول امسال و دعا برای برکت در سال آینده. نکته جالب این جشن کیک مخصوصش است. نام کیک از نام جشنواره در بین توریستان و گردشگران بیشتر شنیده شده است. کیک ماه (Mooncake) نامی است که شما هم در این روز خواهید شنید. دلیل این نام‌گذاری وضعیت ماه در روز جشن پاییز است. ماه کامل است. درون این کیک، پوره لوبیای شیرین می‌گذارند و گاهی رویش را با دانه‌های لوتوس تزئین می‌کنند.
سلام پرواز در مورد فستیوال هاربین چین نوشته است. جذاب ترین جشنواره زمستانی بین‌المللی در کشور چین فستیوال هاربن است که در واقع یکی از متفاوت‌ترین فستیوال‌های کشور بوده با نام ” جشنواره برف و یخ هاربین ” هم شناخته می‌شود و در این جشنواره، مردم مختلف و هنرمندان بین‌المللی از کل جهان راهی شهر هاربین می‌شوند تا بتوانند ذوق و استعداد هنری خود را در زمینه ساخت مجسمه‌های یخی به نمایش عموم گذاشته و همه را متحیر کنند و نیز شهر هاربین در شمال کشور چین قرار دارد و دلیل وجود این جشنواره در آن به دلیل وجود دمای هوایی است که برف و یخ انبوهی در آن جا وجود دارد.
با هر جستجویی در اینترنت می‌توان ده‌ها جشن و فستیوال دیگر در چین را دید. پرداختن به جشن‌های بیشتر از حوصله این یادداشت کوتاه است. به همین دلیل در ادامه کمی در مورد فرهنگ غذایی چین و ارتباطش با گردشگری صحبت می‌کنیم.
به گفته مجله علی بابا، چین یکی از کشور‌هایی است که در سطح جهانی به کیفیت و سلامت غذا معروف است. چون در تمام چین سعی بر این است که طبخ غذا به گونه‌ای انجام شود که بیشترین میزان ارزش غذایی آن حفظ شود و مشخصه‌های سلامت بدن تحت تاثیر منفی قرار نگیرد. بخارپز و آب‌پز کردن غذاها، مهم‌ترین مشخصه آشپزی چینی است و سرخ کردن غذا رواج زیادی ندارد. استفاده از سبزیجات سالم و متنوع و هم چنین گوشت‌های سفید و دریایی در غذاهای چین بسیار به چشم می‌خورد. طبخ غذاهای بسیار متنوع و خوشمزه با رعایت تمام اصول آشپزی، مهم‌ترین مشخصه غذاهای چین است و با توجه به افزایش همه روزه توریست‌های مسلمان به این کشور، رستوران‌های عرضه کننده غذاهای حلال هم هر روز رو به افزایش است. لیست غذاهایی که در چین می‌توان خورد و امتحان کرد بسیار زیاد است. به همین دلیل به بعضی از معروف‌ترین‌ها بین توریست‌ها اشاره می‌کنیم و یادداشت مربوط به این کشور را پایان می‌دهیم.
گونگ بائو چیکن یک غذای سنتی متعلق به استان سی‌چوان است. اصلی‌ترین ماده این غذا تکه‌های مرغ مکعبی کوچک به همراه مواد دیگری چون بادام زمینی، خیار و فلفل قرمز چیلی است. ابتدا تکه‌های مرغ مرینیت ( مزه‌دار) می‌شود و پس از اضافه کردن مقداری فلفل چیلی و فلفل مخصوص سی‌چوان به روغن، مرغ و دیگر سبزیجات به این مخلوط اضافه شده و تفت داده می‌شود. این غذا کمی تند است.
اسپیرینگ رولز غذای دیگری است که خوردن آن برای گردشگران محبوب است. این غذا از غذاهای سنتی چین و از آنجایی که که شکل و رنگ آن به تکه‌های شمش طلا شبیه است سمبل ثروت و کامکاریست. برای تهیه آن از نوعی خمیر بسیار نازک( مانند خمیر یوفکا) استفاده می‌شود، به صورت معمول این خمیر‌ها با مواد مختلف(سبزیجات، گوشت و پوره‌ی لوبیا قرمز) پر شده و سپس به شکل یک لوله بسته می‌شوند. در نهایت در روغن داغ سرخ شده تا به رنگ طلایی درآیند. این غذا از غذاهای بسیار پرطرفدار چین است.
برنج سرخ شده از غذاهای محبوب چینی است و انواع بسیار متفاوتی دارد که معمولا به دلیل تنوع نوع گوشت، سبزیجات و ادویه بستگی دارد. ابتدا کمی روغن به ماهیتابه اضافه می‌شود و گوشت سبزیجات و دیگر مواد به آن اضافه می‌شوند. وقتی مواد حدود ۸۰ درصد پخته شدند برنج و ادویه‌های لازم به آن افزوده می‌شود. در ورژن‌های خانگی معمولا این غذا را با استفاده از سبزیجات گوشت و یا برنج باقی مانده از دیگر غذاها می‌پزند.
ماپوآتوفو غذای دیگری در چین و بسیار محبوب و از غذاهای سنتی استان سی‌چوان است. نام این غذا به دنبال یک خانم با صورتی کک و مک دار( که در زبان چینی ما پوآ خوانده می‌شود) در شهر چِنگ دو که توفوهای(پنیر سویا) سرخ شده او بسیار مشهور بوده است، انتخاب شده. این غذا معمولا از توفو و گوشت گوساله تهیه می‌شود. ابتدا تکه‌های توفو را در مقداری آب جوشانده و سپس گوشت را به همراه مقداری سس لوبیای غلیظ و موسیر تفت می‌دهند و در نهایت با اضافه‌کردن مقداری آب توفوها را درون ظرف ریخته و اجازه می‌دهند به مدت سه تا چهار دقیقه بپزد. این غذا با مقداری پودر فلفل سی‌چوان تزیین می‌شود. طعم آن مقداری تند و دلچسب است.
مابقی داستان چین، از دیدنی و فرهنگ و جشن و غذایی بماند برای نوشته‌های دیگر و یا سفرهایی به امید دیدن همه این عجایب در چین.
پایان