هنوز مدرک، نه مهارت!
سید ابوالقاسم موسوی
مدیر مسوول
گرچه حالا دیگر تب کنکور میان جوانان و خانواده‌ها مانند سابق بالا نیست اما در عین تعادل، همچنان بازار آن گرم است.
بنظر چند عامل بازار کنکور را به تعادل رسانده است؛ یکی این که بیشتر خانواده‌ها و البته جوانان متوجه شده‌اند چهار سال یا بیشتر رفت و آمد به محلی به نام دانشگاه کمک چندانی به ساختن آینده جوان نمی‌کند. نه دانشی کاربردی فرا می‌گیرد و نه شغلی در بیرون از دانشگاه او را طلب می‌کند. مسلما نباید بیکاری تحصیلکردگان را در کاهش تب کنکور نادیده گرفت.
بی‌اغراق خیلی از جوانان ترجیح می‌دهند هرچه زودتر وارد بازار کارشوند و مهارتی را فرا بگیرند.
دوم آن که؛ رشد قارچ گونه موسسات و رشته‌های بدون کنکور که می‌شود با کمی سختی هزینه‌های آن را تامین کرد بخودی خود هیجان رقابت در کنکور را کاسته است. جوان و خانواده به این نتیجه رسیده‌اند که؛ مدرک، مدرک است چه از یک دانشگاه صاحب نام باشد چه از یک موسسه در یک روستای شهر نامیده شده، بالاخره دلبندمان دانشگاهی شده است و چند سالی سرش گرم است!
بدون شک این موسسات در کاهش تب کنکور تاثیرگذار بوده‌اند. با این وصف هنوز ورود به دانشگاه از مسیر کنکور مقام و شان خودش را میان خانواده‌ها و جوانان حفظ کرده است. آمار حدود یک و نیم میلیون داوطلب تشنه ورود به صحن جذاب دانشگاه رقم کمی نیست ولی نمودار انتخاب رشته میان داوطلبان نشانگر آن هست که گرچه تب کنکور پایین آمده است اما تب مدرک‌گرایی همچنان بالا هست. بر پایه آمار اعلام شده رشته‌های فنی، ریاضی با کمترین داوطلب رو به روست گرچه علی‌الاصول باید بازار کار بهتری در انتظار فارغ‌التحصیلان آن رشته‌ها باشد. و جالب این که رشته‌های انسانی به ویژه اگر هنر و زبان را هم به آن بیافزاییم بالاترین داوطلب را دارند! البته ناگفته نماند که در کشورهای پیشرفته امروزی، رشته‌های علوم انسانی بیشترین اهمیت را دارند چرا که عموما با امر مهم انسان‌سازی رابطه‌ای تنگاتنگ دارند اما در جامعه ما این شان برای رشته‌های علوم انسانی جدی گرفته نمی‌شود و بیشترین بیکاری میان فارغ‌التحصیلان این رشته‌هاست. گرچه رقم داوطلبان رشته‌های تجربی قابل توجه هست لیک همه آن‌ها به رشته‌های پولساز وارد نمی‌شوند و علی‌القاعده بخش قابل توجهی از آنان پس از پایان تحصیل به گروه در جستجوی شغل خواهند پیوست.
با همه این اوصاف باید گفت اگرچه تجربه سالیان نشانگر آن هست که تحصیلات دانشگاهی تضمین‌کننده شغل در آینده نخواهد بود ولی داشتن مدرک دانشگاهی همچنان میان خانواده‌ها و جوانان جذابیت خود را حفظ کرده است. ظاهرا برای بسیاری از ما مردم بیکار دارای مدرک دانشگاهی بهتر از “کار”بی‌مدرک است و اوضاع این می‌شود که جوانان عموما در پی کسب مهارت نیستند و مهارت در میان خانواده‌ها نیز ارج و قربی ندارد!