عمو بهمن زنده است

علیرضا گودرزی

نسل‌های متمادی کسانی که با کوه سر و کار داشته‌اند، عمو بهمن را می‌شناسند. بهمن شهوندی، “عمو بهمن”، در ساخت بسیاری از پناهگاه‌ها و جان‌پناه‌های کوهستانی ایران نقش داشته، به کوهنوردان و کوه‌روها و علاقمندان آموزش داده و سال‌ها ملزوماتی برای کوهنوردی ساخته که ارزان، اما باکیفیت بوده است. زندگی او قطعاً در کوه خلاصه نمی‌شد، اما با کوه پیوندی استوار داشت. آن را جایی می‌دانست که جسم و روان انسان را قوی و سالم می‌کرد. اتکا به نفس، صبر، نظم و همکاری و همپایی با دیگران را هدیه‌ای می‌دانست که کوه به انسان می‌دهد. نشاط کوهستان که دیگر نیازی به توضیح ندارد.
تکلیف خود می‌دانست که برای تسهیل و ترویج کوهنوردی و البته حفاظت از سلامت کوهنوردان، در ساخت پناهگاه و جانپناه پیش‌قدم باشد. به علاوه، هر زمان احساس می‌کرد پناهگاهی نیاز به بازسازی یا تجهیز دارد، دریغ نمی‌کرد. برای آنکه مبادا کسی نتواند از تجهیزات کوهنوردی بهره‌مند شود، ورزش‌کوه را تاسیس کرد که سال‌ها تولیدکننده کوله پشتی و کیسه خواب و بسیاری دیگر از لوازم بود. یادمان نرود که در زمان تاسیس ورزش‌کوه، تولید چنین محصولاتی در ایران رواج نداشت و کالاهای مربوط به کوهنوردی عمدتاً از خارج می‌آمد. برای همین هم قیمت بالایی داشت و کوهنوردی را گران می‌کرد؛ شاید هم کسانی که عاشق کوهنوردی بودند، ناچار می‌شدند بدون تجهیزات استاندارد صعود کنند که جانشان را به خطر می‌انداخت.

در آموزش، برای کوهنوردان حرفه‌ای حرف‌های زیادی داشت. اما این باعث نمی‌شد جوانی که تازه به طبیعت رفته را فراموش کند. به هر یک به فراخور دانش و تجربه، چیزی می‌آموخت: تکنیک کوهنوردی و مهم‌تر از آن، اخلاق کوهنوردی. یاد می‌داد که پایمان را با پای کندترین فرد گروه تنظیم کنیم. یادمان می‌داد که از غذایمان به همنوردانمان بدهیم. یادمان می‌داد که در کوه بشاش باشیم و سرود بخوانیم و بخندیم. نسل‌های زیادی این آموزه‌ها را از در دل نگه داشته اند.
امروز او دیگر بین ما نیست. اما تا روزی که به یکدیگر فکر می‌کنیم و می‌خواهیم همپای هم باشیم، او زنده است. اکنون در نزدیکی دماوند آرمیده و نوبت ما است که با کوهنوردی راه و رسم انسانیت را ترویج کنیم. عمو بهمن در ارزش‌های والایش زندگی می‌کند و آن تنها پیکر او است که پای دماوند آرام گرفته.