افغانستان ؛ زیرفشاردوجانبه…
سید ابوالقاسم موسوی
مدیر مسوول
این نکته‌ای روشن و بی‌نیاز از استدلال هست که تشکیل کشورهای جدید در آسیای غربی از سوی قدرتمندان استعمارگر آن زمان، به نحوی سازمان‌دهی شده است که ترکیب قومی – مذهبی به نحوی باشدتا اختلاف وچنددستگی همواره مردم این مناطق را درگیر سازد و مسیر پیشرفت و استقلال واقعی را از آن‌ها سلب کند.
در گذشته‌ای که استعمارگران در منطقه حضور نداشتند و در جهان یکه تاز نبودند، این مردم با همه اختلاف قومی – مذهبی، تقریبا با صلح و صفا با یکدیگر مراوده داشته‌اند و در طول تاریخ گرچه قدرت‌ها دست به کشتار مخالفان می‌زدند اما کشت و کشتار قومی و حتی مذهبی به صورت وسیع رواج نداشته است در حالی که در حال حاضر که اقوام تلاش می‌کنند سنت‌ها و فرهنگ خود را محافظت کنند و در پاسداشت آن می‌کوشند، درگیری‌های قومی و نیز منازعات مذهبی رو به تصاعد است. این موضوعات به ویژه از همان تشکیل کشور افغانستان در این سرزمین بروز کرده و همواره قوم اکثریت خواست و روش خود را بر اقوام دیگر تحمیل کرده است.
طی بیست سال گذشته که با روش‌های تحمیلی اشغالگران غربی بحث دمکراسی و آزادی‌های سیاسی در این کشور شدت گرفت، همگان شاهد بودند که قوم غالب از مشارکت سیاسی اقوام دیگر خودداری می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کرد و به ترفندهای مختلف حضور پررنگ آنان را بر نمی‌تافت و نتیجه‌اش را هم در سرانجام خفت بار خود مشاهده کرد.
اسف‌انگیز آن هست که گروه مذهبی تازه به قدرت سیاسی رسیده طالبان – که گرچه بر دین و ایدئولوژی تکیه دارد و تصادفا از قوم اکثریت پشتون هست- گرچه شعار وحدت بر مبنای مشارکت همه مردم را سر می‌دهد لیک تصمیمات و رفتارش در جهت اثبات و القای این شعار نیست. انتخاب دولت، دستورهای اجرایی و درگیری با منطقه پنجشیر نشانه واضحی است که این دولت برای مردم افغان از دولت قبل بهتر نیست که هیچ چه بسا مردم را دو جانبه و در منگنه وزیر فشارهای مضاعف قرار خواهد داد.
اگر بگوییم تبعیض و بی‌عدالتی در دولت مترسک دمکراسی بر پایه ژنتیک (قومی) بود، این دولت پشتون که براساس فهم خاص خود از دین، قصد پیاده‌سازی شریعت را دارد، مردم افغانستان را در این خطر قرار می‌دهد که تبعیض و بی‌عدالتی را بر پایه ایدئولوژی (مذهب) و ژنتیک ( قومی) توامان گسترش دهد و ناگزیر خواهد شد به خشونت سابق بازگردد. با توجه به اعتراضاتی که در مناطق مختلف مانند هرات و کابل از سوی مردم شروع شده، و نیز اگر مقاومت در پنجشیر تداوم یابد، بزودی طالبان پرده مدارای مصلحتی را خواهند درید و به شیوه مرسوم خویش بازخواهند گشت.باید منتظر ماند و دید طالبان با همان روش می‌روند یا تن به مصالحه و پذیرش مشارکت واقعی اقوام در قدرت خواهند داد. ولی در هر صورت، فعلا این مردم افغانستان هستند که مرگ و آوارگی را تجربه می‌کنند. آرزو کنیم؛ در این سهمگین حوادث غیرقابل پیش بینی، پیکر نحیف برادر از پای نیفتد!