افغانستان؛ بروز فاجعه، ظهور نوزایی

سید ابوالقاسم موسوی
مدیر مسوول
گیریم که بحر را
در کوزه ریختهاید،
با ابر و باد و بارش ِ باران چه میکنید؟
یا راه بر گلوی چشمه ساران
بستهاید،
با برف کوهسار و خورشید تابان
چه میکنید؟
گیریم هرات و قندهار، ارزانی شما
با مردان مرد پنجهی شیران
چه میکنید؟
فریده یوسفی
اگر حدود دو دهه پیش، آمریکا و دوستانش به بهانه انهدام برجهای دوقلو به افغانستان لشکرکشی نمیکردند چه بسا مقاومت مردمی به رهبری مرحوم احمدشاه مسعود توانسته بود بساط خشونت طلبی قومی زیر پوشش دین را برچیند و مردم افغان و جهان شاهد دو دهه اغتشاش و غلبه مجدد خشونت طلبان نمیبودند.
حال این خشونت و برداشت متصلب از فرمانهای دین این بار با پوششی از تزویر – که مسلما پس از تثبیت قدرت کنار گذاشته خواهد شد، در پی اعمال سلطه قومی و البته این نوبت نیز با پوشش دینی برکل افغانستان است.
این یکجانبهگرایی و انحصارطلبی از ترکیب کابینه اعلامی و آن ریا و تزویر از بیان موقتی بودن کابینه خود را نشان میدهد. شاید حاکمان جدید انتظار نداشتند چیرگی بدون دردسرشان با پیامدهای مخالفت دردسرساز روبهرو شود. احتمالا طالبان تصور میکردند با همان سهولت تسلطشان بر افغانستان، مورد پذیرش مردم قرار خواهندگرفت اما تظاهرات بانوان افغان در سراسر کشور و مقاومت مسلحانه در پنجشیر این رویا را مغشوش کرده است.
شاید بروز خشونت ممزوج با افکار و رفتار طالبان در انتظار روزگار تثبیت نماند و اعتراضهای همه جانبه مردم آنها را وادار به اعمال شدیدترین رفتارها نماید. همانگونه که خبرهای جسته، گریخته از منطقه پنجشیر حکایت از اعمال این خشونتها دارد و بدون شک در صورت گسترش اعتراضات میتواند در نقاط دیگر هم بروز کند و فاجعه نسلکشی تازهای در سرزمین برادر بوجود آورد.
در صورت نبودن سازوکاری که دخالت دیگران را مسدود کند قطعا این فاجعه رخ خواهدداد و البته حرکت شگفتیآور بانوان در اعتراض به بیعدالتی طالبان و جستجوی ممتد حقوق نادیده گرفتهشان وقوع دوران جدیدی را در جامعه افغان نوید میدهد.در صورتی که مبارزه مدنی در شهرها و مبارزه مسلحانه در مناطق مختلف گسترش یابد، پس از چندین دهه نابسامانی، رنج و کشت و کشتار، میتوان امید داشت که جامعه افغان به یکگونه از رنسانس و نوزایی ورود خواهدکرد. رنسانسی که کینههای قومی و برتری طلبیهای نژادی – مذهبی را شسته و تساهل و پذیرش دیگران را جایگزین خواهدکرد.
جهان اکنون هم علامات فاجعه را میبیند و هم شاهد جوانهزدن این نوزایی هست. باید آرزو کرد فاجعه کم آسیبتر باشد و نوزایی عمیقتر در افغانستان بالنده گردد.
در اعتراض خونین تو
سکوت مرگبار جهان شکسته میشود
و تو از میان آتش و آهن
دوبار متولد خواهی شد